Aşağı Nüvədi — Azərbaycan Respublikasının Lənkəran rayonunun inzibati ərazi vahidində şəhər tipli qəsəbə.
Aşağı Nüvədi | |
---|---|
38°43′10″ şm. e. 48°51′50″ ş. u.HGYO | |
Ölkə | |
Rayon | Lənkəran rayonu |
Bələdiyyə sədri | Mirelmin Babayev |
Tarixi və coğrafiyası | |
Sahəsi | 3,6025 km² |
Mərkəzin hündürlüyü | −15 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi | 3.425 nəfər (2024) |
Milli tərkibi | azərbaycanlılar, talışlar |
Xəritəni göstər/gizlə
|
25 oktyabr 2011-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinin qərarı ilə Kənarmeşə, Seyidəkəran və Şilim kəndləri Aşağı Nüvədi qəsəbə inzibati ərazi dairəsi tərkibindən ayrılaraq, mərkəzi Kənarmeşə kəndi olmaqla Kənarmeşə kənd inzibati ərazi dairəsi yaradılmış və Azərbaycan Respublikasının ərazi vahidlərinin Dövlət reyestrinə daxil edilmişdir.[1]
"Nüvədi" tat və talış dillərində "Yeni kənd", "Təzə kənd" mənasında işlənmişdir. Oykonimin birinci komponenti isə kəndin yerləşdiyi coğrafi mövqeyi göstərir.[2]
Lənkəran şəhərinin mərkəzindən 6 kilometr cənubda, Astaraya uzanan magistral yolunun solunda, Bakı–Astara dəmiryolunun kənarında, Lənkəran ovalığında yerləşir. Şərqdən Xəzər dənizi, cənubdan Kənarmeşə, Şilim, Seydəkəran, qərbdən Viyən, Gərmətük, şimaldan Velədi və Sütəmurdov kəndləri ilə əhatə olunmuşdur. Ərazisi 3,6025 hektardır. 203 hektarı əkin yeri, 88 hektarı həyətyanı sahə, 9 hektarı örüş, 3 hektarı meşə zolağıdır.[mənbə göstərilməlidir]
Aşağı Nüvədi qəsəbə XDS İcraiyyə Komitəsi 1960-cı ilin mart ayında təşkil olunmuşdur. 1971-ci ildə Lənkəran şəhər Soveti tərəfindən şəhər tipli qəsəbə statusu verilib. 1992-ci ilin fevral ayında şəhər icra hakimiyyyəti başçısının qəsəbə üzrə icra nümayəndəliyi və qəsəbə bələdiyyəsi yaradılmışdır.[mənbə göstərilməlidir]
Qəsəbənin əhalisi 3425 nəfərdir. Milli tərkibini azərbaycanlılar və talışlar təşkil edir. Qəsəbənin əhalisindən 54 nəfəri "Qəhrəman ana"dır. 686 ailənin şəxsi təsərrüfatı vardır (2017).[mənbə göstərilməlidir]
Tərəvəzçilik qəsəbədəki təsərrüfatın əsas iqtisadiyyatını təşkil yedir. B.Abbasovun adını daşıyan təsərrüfat respublikada iri tərəvəzçilik sovxozlarından olmuş, dörd dəfə ümumittifaq yarışının qalibi çıxmış, Azərbaycan SSR dövrü üçün yüksək mükafat hesab yedilən Qırmızı bayrağa layiq görülmüşdür. Hektarlardakı məhsuldarlığa görə ən yüksək göstəricini Lənkəranda B.Abbasov adına sovxozda əldə edilmişdir (1 hektardan 600 sentner). 1970-1985-ci illərdə yüksək göstəricilərə görə 2 nəfər Sosialist əməyi Qəhrəmanı, 1 nəfər Azərbaycan SSR-nın tərəvəz ustası adına, 1 nəfər Dövlət mükafatına layiq görülmüş, 14 nəfər Lenin ordeni, 25 nəfər "Oktyabr inqilabı" ordeni, 29 nəfər müxtəlif dərəcəli "Şöhrət" ordeni, 23 nəfər Qırmızı əmək Bayrağı ordeni, 30 nəfər "Şərəf nişanı" ordeni, 150 nəfər "əmək igidliyinə görə" və "əməkdə fərqlənməyə görə" medalı ilə təltif yedilmişdir. 1992-ci ildə qəsə sovxozu ləğv yedilmiş, torpaq islahatına uyğun olaraq aqrar islahat komissiyası yaradılmış, sahələr əhali arasında paylanmışdır.[3]
Qəsəbə ərazisində "Palıdlı Sahil" turizm istirahət mərkəzi yerləşir.[4]
Aşağı Nüvədi məktəbi 1919-cu ildə Davud Sədyarovun mülkündə fəaliyyətə başlamışdır. İlk müdiri Fərəculla Daşdəmirovdur (1919-1924). 1919-1938-ci illərdə ibtidai, 1938-1964-cü illərdə yeddiillik, 1964-1968-ci illərdə əsas məktəb kimi fəaliyyət göstərmiş, 1968-ci ildə tam orta məktəbə çevrilmişdir. İndiki binası 1975-ci ildə istifadəyə verilib. 2017-ci il məlumatına əsasən məktəbdə 571 şagird təhsil alır, 91 müəllim dərs deyir.[mənbə göstərilməlidir]