Lida Qustava Heymann (alm. Lida Gustava Heymann; 15 mart 1868[1], Hamburq[1] – 31 iyul 1943[1], Sürix[1]) — alman feminist, pasifist və qadın hüquqları müdafiəçisi.
Lida Qustav Heymann | |
---|---|
![]() | |
Doğum tarixi | 15 mart 1868(1868-03-15)[1] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 31 iyul 1943(1943-07-31)[1] (75 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Fəaliyyəti | jurnalist, yazıçı, sülh aktivisti, redaktor[d] |
![]() |
Anita Auqspurqla birlikdə burjua qadın hərəkatının ən görkəmli simalarından biri olub. Həmçinin, Alman Qadın Qrupları Assosiasiyasının (Verband Fortschrittlicher Frauenvereine) qurucularından biri idi.
O, Almaniyada abolitionist hərəkatının həmtəsisçisi olub.[2] Heymann "qadınları kişi hökmranlığından azad etməy"ə çalışırdı. O, yemək, uşaq bağçaları və məsləhət xidmətləri təklif edən qadın mərkəzini, həmçinin oğlanlar və qızlar üçün birgə təhsil liseyi, qadın katib və teatr işçiləri üçün peşəkar qurumlar da təsis etdi.
1902-ci ildə Lida Qustava Heymann Anita Auqspurq, Minna Kauer və Mari Stritt ilə birgə həm seçki hüququ səbəbi, həm də dövlət tərəfindən tənzimlənən fahişəliyə qarşı kampaniyalar aparan Qadınların Seçki Hüququ üzrə Alman İttifaqını (Deutscher Verband fur Frauenstimmrecht) qurdular. Onlar birlikdə 1919-1933-cü illərdə müxtəlif mövzularda pasifist, feminist və demokratik mövqeləri ortaya qoyan Frau im Staat ("Dövlətdə qadınlar") qəzetini nəşr etdilər. Heymann heç vaxt heç bir partiyaya mənsub olmasa da, partiya siyasəti ilə məşğul olmasa da, sosial-demokratik və sosialist ideyalarına rəğbət bəsləyirdi. 1888-ci ildən başlayaraq Avqust Bebelin "Qadın və sosializm" əsərini qoruyub, saxlayıb.[3]
1915-ci ildə Heymann Haaqadakı Beynəlxalq Qadınlar Konqresinin həmtəsisçisi olub.
1923-cü ildə Heymann və Auqspurq Adolf Hitlerin Almaniyadan qovulmasını tələb etdilər. 1933-cü ildə Hitler hakimiyyəti ələ keçirəndə hər ikisi ölkədən kənarda idilər və bir daha Avstriyaya qayıtmadılar, İsveçrədə məskunlaşdılar.[4] 1943-cü ildə xərçəng xəstəliyindən vəfat edən Heymann[5] Flentern qəbiristanlığında dəfn edilib.
Heymann və Auqspurqun xatirələrinə üç əlyazma daxildir: Heymanın qardaşı oğlunda olan müxtəlif tarixli iki nüsxə və Alman qadın hərəkatının arxivində saxlanılan nüsxəni isə Hamburqda "Sülh və Azadlıq uğrunda Beynəlxalq Qadınlar Birliyi"nin (WILPF) keçmiş sədri olan dostları Anna Ripper Heymanna və Auqspurqa vermişdi. Memuarları ilk dəfə 1972-ci ildə əlyazmaların yerini aşkar edən politoloq Marqrit Tvelman tərəfindən nəşr edilib.[6]