 |
 |
Gecemiz.az |  |
 |
Mücahidəddin Zeynalabidin (tam adı: Mücahidəddin Zeynalabidin Əli ibn Şah Şüca, fars. مجاهدالدین زینالعابدین علی بن شاهشجاع; İzə – Səmərqənd) — Müzəffəri hökmdarı.
| Mücahiddin Zeynalabidin | |
|---|---|
| Mücahidəddin Zeynalabidin Əli ibn Şah Şüca fars. مجاهدالدین زینالعابدین علی بن شاهشجاع | |
 Mücahiddin Zeynalabidin dövrünə aid sikkə | |
| 1384 – 1387 | |
| Əvvəlki | Şah Şüca |
| Sonrakı | Şah Yəhya |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | naməlum |
| Vəfat yeri | Səmərqənd |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Atası | Şah Şüca |
| Dini | Sünni islam |
Atası Şah Şücanın ölümündən sonra, onun vəsiyyətinə əsasən 1384-cü ildə taxta çıxdı.[1] Lakin həmin vəsiyyətə uyğun olaraq Yəzd Şah Yəhyanın, Kirman isə İmadəddin Əhmədin əlində idi. Onun qısa səltənət dövrü Müzəffəri əyanları ilə münaqişədə keçdi. Əmir Teymur sürətlə İran vilayətlərini bir-birinin ardınca fəth edərkən Müzəffəri sülaləsi daxili münaqişələr ilə məşğul idi.
Zeynalabidin taxta çıxanda Şah Yəhya paytaxt Şirazı ələ keçirmək üçün ordusu ilə Yəzddən yola düşdü. Lakin tərəflər arasında sülh imzaladı və Şah Yəhya Zeynalabidinə tabelik bildirdi.[mənbə göstərilməlidir] Bundan sonra sultan Zeynalabidin Kirmanı ələ keçirmək üçün ordu göndərsə də, ordusu 1385-ci ildə İmadəddin Əhməd tərəfindən məğlubiyyətə uğradıldı.[2]
1387-ci ilin oktyabrında Azərbaycanı ələ keçirən Əmir Teymur Zeynalabidinin yanına elçi göndərərək onu öz yanına dəvət etdi. Amma Zeynalabidin bu təklifi qəbul etmədi və Əmir Teymurun elçilərini həbs etdirdi.[3] Əmir Teymur bundan xəbər tutduqda Müzəffərilər üzərinə hərəkətə keçdi və əvvəlcə İsfahanı, daha sonra isə Şirazı tutdu. Zeynalabidin isə Şustərə çəkildi. Lakin burada Şustər hakimi Şah Mənsur tərəfindən həbsə atıldı.[4] Əmir Teymur Şirazda olarkən İmadəddin Əhməd və Şah Yəhya onun xidmətinə gəldilər. Lakin Səmərqənddə üsyan qalxması səbəbindən Əmir Teymur Şirazda çox qalmadı, Kirmanı İmadəddin Əhmədə, Farsı isə Şah Yəhyaya verərək[4] 1388-ci ildə Mavəraünnəhrə yola düşdü.
Daha sonra zindandan qaçan Zeynalabidin İsfahana hərəkət etdi. Buradan Şirazı ələ keçirmiş Şah Mənsur üzərinə yürüş təşkil etsə də, döyüşdə məğlub oldu və İsfahana çəkildi. 1390-cı ilin əvvəllərində Şah Mənsurun İsfahana hərəkət etməsindən sonra, buranı da tərk edərək Xorasana hərəkət etdi. Zeynalabidin Reyə çatanda şəhər valisi Musa Cokar onu həbs edərək Şah Mənsurun yanına göndərdi. Zeynalabidin Müzəffəri adətinə uyğun olaraq, Şah Mənsur tərəfindən kor edilərək İsfahana göndərildi.[5][2]
1393-cü ildə Əmir Teymurun əmri ilə Zeynalabidin və Sultan Şebli istisna olmaqla bütün Müzəffərilər sülaləsinin üzvləri edam edildilər. Zeynalabidin və Sultan Şebli isə Teymurilərin paytaxtı Səmərqəndə göndərildi.[2]
 |
 |
GECEMIZ.AZ |  |
 |
|