Peter Esterhazi (mac. Péter Esterházy; 14 aprel 1950[1][2][…], Budapeşt[4] – 14 iyul 2016[3][2][…], Budapeşt[5]) — çağdaş macar ədəbiyyatının ən nüfuzlu nümayəndələrindən biri, yazıçı, esseist və ədəbi eksperimentçi.[6] Postmodernizm üslubunda yazılmış əsərləri, dili və tarixi ustalıqla birləşdirmə bacarığı ilə tanınır. Esterhazi həmçinin Avropada tanınmış intellektual fiqur kimi çıxış etmişdir.[7]
Peter Esterhazi | |
---|---|
mac. Esterházy Péter | |
![]() | |
Təxəllüsü | Csokonai Lili |
Doğum tarixi | 14 aprel 1950(1950-04-14)[1][2][…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 14 iyul 2016(2016-07-14)[3][2][…] (66 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | mədəaltı vəzin xərçəngi |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | yazıçı, bəstəkar, publisist |
Fəaliyyət illəri | 1974-cü ildən |
Əsərlərinin dili | Macar dili |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları |
![]() ![]() |
![]() |
|
![]() |
Peter Esterhazi 1950-ci ildə Budapeştdə anadan olmuşdur. [8]O, məşhur aristokrat Esterhazi nəslinin nümayəndəsi idi. Ailəsi XIX və XX əsrlərdə Avstriya-Macarıstan imperiyasında mühüm siyasi və mədəni mövqelərə malik olmuşdu. İkinci Dünya müharibəsindən və kommunist rejimin qurulmasından sonra ailə mülklərini itirmiş, siyasi təqiblərə məruz qalmışdı.[9] Peter Esterhazi Budapeşt Universitetində riyaziyyat üzrə təhsil almış, bir müddət texniki və statistik sahədə çalışmışdır. Lakin 1970-ci illərdən etibarən ədəbiyyata yönəlmiş və tamamilə yazıçılıqla məşğul olmuşdur. Esterhazi postmodernizmin klassik nümunələrini macar ədəbiyyatında tətbiq edən ilk yazıçılardan biri olmuşdur. Onun əsərlərində tarix, ailə yaddaşı, kollektiv və fərdi kimlik, siyasi keçmiş və dil oyunu mərkəzi yer tutur.[10]
Ən məşhur əsərlərindən biri olan "Harmonia Caelestis" (2000) — ailəsinin tarixi və Avropa aristokratiyasının tənəzzülü haqqında geniş epik romandır.[11] Bu əsərdən sonra o, "Javított kiadás" ("Düzəliş edilmiş nəşr", 2002) adlı kitabında atasının Macarıstanın dövlət təhlükəsizlik xidmətinə casusluq etdiyini öyrəndiyini və bununla bağlı daxili mübarizəsini ədəbi formada işləyir. Bu iki əsər Avropa ədəbiyyatında postmodern və bioqrafik yazının əlamətdar nümunələri sayılır.[12][13]
Peter Esterhazi 14 iyul 2016-cı ildə uzun sürən xərçəng xəstəliyindən sonra vəfat etmişdir. Onun vəfatı Avropa ədəbi aləmində böyük itki kimi qiymətləndirilmişdir. O, yalnız Macarıstan ədəbiyyatının deyil, ümumilikdə çağdaş Avropa ədəbiyyatının aparıcı simalarından biri sayılır.[14]
Peter Esterhazi Avropanın bir çox ölkəsində tanınmış və əsərləri 20-dən çox dilə tərcümə olunmuşdur. O, bir çox beynəlxalq mükafatlara layiq görülmüşdür, o cümlədən:
Péter Esterházy, whom Salman Rushdie introduced as "one of the most significant writers of world literature today", was a special guest at the PEN World Voices Festival in New York between 29 April and 2 May.
Vikianbarda Peter Esterhazi ilə əlaqəli mediafayllar var. |