. Gecemiz.az

Odontomachus - Wikipedia - Gecemiz.az

Ana Səhifə - Odontomachus

Odontomachus — Formicidae yarımfəsiləsinə aid qarışqa cinsi. "Tələ çənəli qarışqalar" kimi tanınan bu növ qarışqa cinsi dünyanın tropik və subtropik bölgələrində yayılıb.

Odontomachus
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Odontomachus
Beynəlxalq elmi adı
  • Odontomachus Pierre André Latreille, 1804[1][2]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  574200
NCBI  43086
EOL  52624
FW  152091

Mündəricat

  • 1 Taksonomiyası
  • 2 İstinadlar
  • 3 Ədəbiyyat
  • 4 Xarici keçidlər

Taksonomiyası

redaktə

"Tələ çənəli qarışqalar" olaraq tanınan Odontomachus növləri, 180° açıla bilən bir cüt böyük, düz çənəyə malikdir. Bu çənələr daxili bir mexanizm ilə yerində kilidlənir və çənələrin daxili hissəsindəki həssas tüklərə toxunulduqda ov və ya obyektlər üzərində sürətlə qapanır. Çənələr güclü və sürətlidir, bu da qarışqaya ümumi adını verir. Çənələr ovu öldürür və ya zədələyir, bundan sonra qarışqa onu yuvalarına aparır. "Tələ çənəli qarışqalar"ın sürfələri uzun tikanlarla bəzədilmiş və yuva divarlarına yapışmaq üçün yapışqanlı üst hissəyə malikdir. Onlar ət yeyən və son dərəcə fəal sürfələrdir. Üç dəfə sürfə dəyişdirirlər.[3]

Tələ çənəli qarışqalar əsasən ət yeyirlər, lakin həmçinin nektar, həşərat bal şirəsi və yetişmiş meyvələr ilə də qidalanırlar.[4]

Bu cinsin qarışqaları drakula qarışqası (Mystrium camillae) ilə birlikdə, heyvanlar aləmində ən sürətli ovçu əlavə orqanlara malikdir. Odontomachus bauri üzərində aparılan bir araşdırmada, çənələrin ortalama 130 mikrosaniyə ərzində qapandığı və pik sürətlərin 126 ilə 230 km/saat (78 ilə 143 mil/saat) arasında olduğu qeyd edilib. Tətbiq olunan qüvvə qarışqanın bədən çəkisindən 300 dəfə çox olub və sürət gücü 1,000,000 m/s² və ya 100,000 g idi.[5]

Enoplomischus cinsinin tullanan hörümçəkləri bu qarışqa cinsini təqlid edir.

Odontomachus növləri Mərkəzi və Cənubi Amerika, Asiya, Avstraliya və Afrikada geniş yayılıb.[6] Odontomachus relictus növünə isə yalnız Florida ştatının mərkəzindəki qədim qum təpələrində yerləşən "təhlükədə olan kolluq yaşayış mühitində" rast gəlinir.[7]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
  2. ↑ Hoenle P. O., Lattke J. E., Donoso D. A., Beeren C. v., Heethoff M., Schmelzle S., Argoti A., Camacho L., Ströbel B., Blüthgen N. Odontomachus davidsoni sp. nov. (Hymenoptera, Formicidae), a new conspicuous trap-jaw ant from Ecuador (ing.). // ZooKeys / T. L. Erwin Sofia: Pensoft Publishers, 2020. Vol. 948. P. 80–86. ISSN 1313-2989; 1313-2970 doi:10.3897/ZOOKEYS.948.48701 PMID:32765172
  3. ↑ Patek SN, Baio JE, Fisher BL, Suarez AV. "Multifunctionality and mechanical origins: Ballistic jaw propulsion in trap-jaw ants". Proceedings of the National Academy of Sciences. 103 (34). 22 August 2006: 12787–12792. Bibcode:2006PNAS..10312787P. doi:10.1073/pnas.0604290103. PMC 1568925. PMID 16924120.
  4. ↑ Camargo, Rafael X.; Oliveira, Paulo S. "Natural History of the Neotropical Arboreal Ant, Odontomachus hastatus : Nest Sites, Foraging Schedule, and Diet". Journal of Insect Science (ingilis). 12 (48). April 2012: 48. doi:10.1673/031.012.4801. ISSN 1536-2442. PMC 3476954. PMID 22957686.
  5. ↑ "Dracula ants possess fastest known animal appendage: The snap-jaw". ScienceDaily. İstifadə tarixi: 2018-12-12.
  6. ↑ Schmidt, C. A.; Shattuck, S. O. "The Higher Classification of the Ant Subfamily Ponerinae (Hymenoptera: Formicidae), with a Review of Ponerine Ecology and Behavior". en:Zootaxa. 3817 (1). 2014: 1–242. doi:10.11646/zootaxa.3817.1.1. PMID 24943802.
  7. ↑ "Powerful Trap-jaw Ants are Gaining Ground in the Southeastern United States". Entomology Today. 20 June 2014. İstifadə tarixi: 20 June 2014. One species called Odontomachus haematodus was unofficially recorded in Alabama back in 1956. But now researchers have officially confirmed that the species has spread across the Gulf Coast, at least as far east as Pensacola, Florida.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Bolton B. A new general catalogue of the ants of the world, Harvard University Press, Cambridge, MA, 1995.
  • Patek S. N., J. E. Baio, B. L. Fisher and A. V. Suarez. Multifunctionality and mechanical origins: ballistic jaw propulsion in trap-jaw ants // en:Proceedings of the National Academy of Sciences . 104 (Журнал) (ingilis). № 34. National Academy of Sciences. 2006.
  • Brown W. L. Contributions toward a reclassification of the Formicidae. VI. Ponerinae, tribe Ponerini, subtribe Odontomachiti. Section A. Introduction, subiribal characters. Genus Odontomachus // Studia Entomologica (N.S.) . 19 (Журнал) (ingilis). 1976.
  • Brown W. L. Contributions toward a reclassification of the Formicidae. VI. Ponerinae, tribe Ponerini, subtribe Odontomachiti. Section B. Genus Anochetus and bibliography // Studia Entomologica (N.S.) . 20 (Журнал) (ingilis). № 1—4. 1978.
  • MacGown J. A.; və b. A review of the Nearctic Odontomachus (Hymenoptera: Formicidae: Ponerinae) with a treatment of the males // en:Zootaxa . 3802(4) (Журнал) (ingilis). 2014. doi:10.11646/zootaxa.3802.4.6. (#explicit_et_al)

Xarici keçidlər

redaktə
  • Mississippi Entomology Museum: Pictures of worker and male O. haematodus
  • Ant's super-fast bite is a built-in 'ejector seat'
  • Ferocious ants bite like a bullet - BBC News, 21 August 2006. en:Elli Leadbeater. Retrieved 22 August 2006
  • Man-trap jaws make ant fastest predator - Scotsman, 22 August 2006. John Von Radowitz. Retrieved 22 August 2006
  Vikianbarda Odontomachus ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Odontomachus&oldid=8266669"
GECEMIZ.AZ