. Gecemiz.az

Monomorium - Wikipedia - Gecemiz.az

Ana Səhifə - Monomorium

Monomorium — Myrmicinae yarımfəsiləsinə aid olan qarışqa cinsi. 2013-cü ilə qədər bu cins təxminən 396 növü özündə birləşdirirdi. Bu cins dünya üzrə yayılıb, xüsusilə Köhnə dünyanın tropik bölgələrində çoxsaylı növləri mövcuddur.[2] Bu cins "qarışqaların daha əhəmiyyətli qruplarından biri" hesab olunur. Çünki geniş yayılması, müxtəlifliyi, morfoloji və bioloji xüsusiyyətlərinin zənginliyi ilə fərqlənir.[3] Bu cins həmçinin firon qarışqası (M. pharaonis) və çiçək qarışqası (M. floricola) kimi tanınmış zərərli növləri də özündə birləşdirir.

Monomorium
Elmi təsnifat
XƏTA: parent və rang parametrlərini doldurmaq lazımdır.
???:
Monomorium
Beynəlxalq elmi adı
  • Monomorium Gustav Mayr, 1855[1]
Vikianbarın loqotipi
Şəkil
axtarışı
ITIS  154219
NCBI  55077
EOL  38276
FW  152088

Mündəricat

  • 1 Təsviri
  • 2 Taksonomiyası
  • 3 Yayılması
  • 4 Qalereya
  • 5 İstinadlar
  • 6 Ədəbiyyat
  • 7 Xarici keçidlər

Təsviri

redaktə

Bu cinsin izahı çox müxtəlifdir, çünki, bir çox forma və ölçülü növlərə malikdir ki, ilk baxışdan onlar "bir-birinə heç də oxşamırlar". Bəzi növlərdə işçi kastası bir-birinə bənzəyir, digərlərində isə tamamilə fərqlənir. Bəzi növlərdə işçilər çox kiçik, digərlərində isə olduqca böyük ola bilər. Böyük çoxüzlü gözlər ümumidir, lakin M. inusuale və Afrikadan olan bəzi növlərdə gözlər xeyli kiçilib. İynəsi həmişə fəal vəziyyətdədir.[4]

Taksonomiyası

redaktə

XX əsrin əvvəllərində Monomorium artıq 10 yarımcinslə böyük bir cins idi. 2007-ci ildə Nothidris, Epelysidris və Phacota cinsləri Monomorium ilə sinonimləşdirildi. Kiçik cinslər olan Anillomyrma, Megalomyrmex və bəlkə də Bondroita da Monomoriuma daxil edilməlidir. Cinsin dəqiq sərhədləri hələ də müəyyən edilməyib. Onun Solenopsidini qəbiləsindəki digər cinslərdən fərqləndirən aydın morfoloji xüsusiyyətləri yoxdur. Əgər kladistika ciddi şəkildə tətbiq edilsəydi, bütün Solenopsidini qəbiləsi tək bir cins olan Solenopsisdə birləşdirilərdi, lakin qəbilənin güclü sinapomorfiyası yoxdur. Camponotus və Leptothorax cinsləri kimi, Monomorium da hal-hazırda parafiletikdir.[5][6]

Bu cinsin əksər qarışqaları çürümüş oduncaqda, qayaların altında və ya torpaqda yuva qurur. Bəzi növlər leş yeyən, digərləri isə toxum yığan qarışqalardır. Bir çox növün zəhərində alkaloidlər var ki, bunlardan yırtıcılardan qorunmaq üçün istifadə edirlər. Cins həmçinin xromosom sayında da müxtəlifdir. Xromosom sayı 2n 16-dan 70-ə qədər müəyyən edilib.[7]

Yayılması

redaktə

2006-cı ilə qədər Madaqaskarda 36 növ təsvir edilib, onlardan 19-u yalnız həmin ildə təsvir olunandır. Avstraliyada təxminən 43, Ərəbistan yarımadasında isə 30 növ məlumdur.[8]

Qalereya

redaktə
  •  
    Monomorium fisheri
  •  
    Firon qarışqası
  •  
    Monomorium trageri

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ Integrated Taxonomic Information System (ing.). 2001.
  2. ↑ Aldawood, A. S.; Sharaf, M. R. "Monomorium dryhimi sp. n., a new ant species (Hymenoptera, Formicidae) of the M. monomorium group from Saudi Arabia, with a key to the Arabian Monomorium monomorium-group". ZooKeys (106). 2011: 47–54. Bibcode:2011ZooK..106...47A. doi:10.3897/zookeys.106.1390. PMC 3119320. PMID 21852921.
  3. ↑ Heterick, Brian E. "Two new Australian Monomorium Mayr (Hymenoptera: Formicidae), including a highly distinctive species" (PDF). Australian Journal of Entomology. 42 (3). 2003: 249–253. doi:10.1046/j.1440-6055.2003.00352.x. 2013-11-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF).
  4. ↑ Fernández, F. (2007). Two new South American species of Monomorium Mayr with taxonomic notes on the genus. In: Snelling, R. R., et al. (eds). Advances in ant systematics (Hymenoptera: Formicidae): homage to E. O. Wilson – 50 years of contributions. Memoirs of the American Entomological Institute 80, 128-45.
  5. ↑ Ward, Philip S.; Brady, Seán G.; Fisher, Brian L.; Schultz, Ted R. "The evolution of myrmicine ants: phylogeny and biogeography of a hyperdiverse ant clade (Hymenoptera: Formicidae): Phylogeny and evolution of myrmicine ants". Systematic Entomology (ingilis). 40 (1). 2015: 61–81. doi:10.1111/syen.12090.
  6. ↑ Sparks, Kathryn S.; Andersen, Alan N.; Austin, Andrew D. "A multi-gene phylogeny of Australian Monomorium Mayr (Hymenoptera : Formicidae) results in reinterpretation of the genus and resurrection of Chelaner Emery". Invertebrate Systematics (ingilis). 33 (1). 2019: 225–236. doi:10.1071/IS16080. ISSN 1445-5226.
  7. ↑ Jones, T. H.; Zottig, V. E.; Robertson, H. G.; Snelling, R. R. "The Venom Alkaloids from Some African Monomorium Species". Journal of Chemical Ecology. 29 (12). 2003: 2721–2727. Bibcode:2003JCEco..29.2721J. doi:10.1023/B:JOEC.0000008015.42254.c3. PMID 14969358.
  8. ↑ Heterick, Brian. "A revision of the Malagasy ants belonging to Genus Monomorium Mayr, 1855 (Hymenoptera: Formicidae)" (PDF). Proceedings of the California Academy of Sciences. 57 (3). 2006: 69–202.

Ədəbiyyat

redaktə
  • Ettershank, G. A generic revision of the world Myrmicinae related to Solenopsis and Pheidologeton (Hymenoptera: Formicidae) // en:Australian Journal of Zoology . 14 (Журнал) (ingilis). 1966.
  • Heterick, Brian (2006): A Revision of the Malagasy Ants Belonging to Genus Monomorium Mayr, 1855 (Hymenoptera: Formicidae). Precoodings of the California Academy of Sciences' 57(3): 69-202. PDF
  • Fernández, F. (2007): Two new South American species of Monomorium Mayr with taxonomic notes on the genus. In: Snelling, R. R., B. L. Fisher, and P. S. Ward (eds). Advances in ant systematics (Hymenoptera: Formicidae): homage to E. O. Wilson — 50 years of contributions. Memoirs of the American Entomological Institute 80: 128—145. PDF Arxiv surəti 17 may 2008 tarixindən Wayback Machine saytında

Xarici keçidlər

redaktə
  Vikianbarda Monomorium ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • Муравьи рода Monomorium Arxiv surəti 23 avqust 2010 tarixindən Wayback Machine saytında
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Monomorium&oldid=8268615"
GECEMIZ.AZ