. Gecemiz.az

Anadolu Turkleri - Wikipedia - Gecemiz.az

Ana Səhifə - Anadolu Turkleri
Bu məqalə Anadolu türkləri haqqındadır. Onların da mənsub olduqları türk xalqları ilə səhv salmayın.

Anadolu türkləri (türk. Anadolu Türkleri), Türkiyə türkləri (türk. Türkiye Türkleri) və ya sadəcə türklər (türk. Türkler) — əksəriyyəti Osmanlı İmperiyası dağıldıqdan sonra qurulan Türkiyə torpaqlarında yaşayan türk xalqına verilən addır. Türk xalqları içində etnik cəhətdən oğuz türkləri ilə daha yaxındır.

Anadolu türkləri
Ümumi sayı
təq. 80 000 000
Yaşadığı ərazilər
Türkiyə Türkiyə 60.000.000 - 65.000.000 [1][2]
Almaniya Almaniya 2.193.000 - 3.500.000 [3][4][5][6][7]
Bolqarıstan Bolqarıstan 746.664 - 1.000.000 [8]
İraq İraq 500.000 - 3.000.000 [9]
Fransa Fransa 225.000 - 500.000 [10]
Niderland Niderland 385.000 - 450.000 [3]
Şimali Kipr Türk Respublikası ŞKTR 215.000 - 235.000 [11]
 Böyük Britaniya 200.000 - 500.000 [12][13]
Özbəkistan Özbəkistan 200.000 [14]
Suriya Suriya 65.000 - 750.000 [3]
ABŞ ABŞ 500.000 [15]
Yunanıstan Yunanıstan 130.000 - 200.000 [16][17]
Avstriya Avstriya 55.000 - 250.000 [18]
Belçika Belçika 53.000 - 300.000 [3]
Avstraliya Avstraliya 55.000 - 100.000 [3]
Rusiya Rusiya 95.430 - 150.000 [19]
Səudiyyə Ərəbistanı Səudiyyə Ərəbistanı 26.000 - 150.000 [20]
İsveçrə İsveçrə 45.000 - 100.000 [3]
Şimali Makedoniya Şimali Makedoniya 77.959 - 200.000 [21]
Kosovo Kosovo 50.000 - 80.000 [22][23]
Rumıniya Rumıniya 44.500 - 85.000 [24]
Kanada Kanada 24.000 [3]
Azərbaycan Azərbaycan 43.400 [25]
Misir Misir 38,000 [26]
Danimarka Danimarka 31.000 [3]
Norveç Norveç 15.000 [27]
İtaliya İtaliya 13.500 [28]
Ukrayna Ukrayna 9.180 [29]
Dili

Türk dili

Dini

əksəriyyət İslam

Mənşəyi
Oğuz türkləri
Qohum xalqlar

Azərbaycan türkləri, türkmənlər

Türkiyə türkləri Türkiyənin əsas etnik qrupunu təşkil edən və türk dilində danışan xalqdır. Onlar, əsasən, Anadolu və Şimali Kipr bölgəsində yaşayırlar.

Türkiyə türkləri Orta Asiyadan Anadoluya köçmüş oğuz türklərinin nəslindən gəlirlər. XI əsrdə Səlcuq türkləri Anadoluya daxil oldu və burada Bizans İmperiyası ilə mübarizə apardılar.[30] Daha sonra Osmanlı İmperiyası quruldu və bu imperiya yüzillərlə Avropa, Asiya və Afrikanın böyük hissələrinə hakim oldu. Osmanlı İmperiyasının dağılmasından sonra 1923-cü ildə Türkiyə Cümhuriyyəti quruldu.

Türkiyə türklərinin danışdığı dil türk dilidir. Türkcə 1928-ci ilə qədər ərəb qrafikası ilə yazılırdı, lakin Atatürkün həyata keçirdiyi islahatlarla latın əlifbasına keçildi.

Türkiyə türkləri zəngin mədəniyyətə malikdirlər. Onların mədəniyyəti qədim türk, islam və Osmanlı ənənələrinin qarışığıdır.

Musiqi və rəqs: Türk xalq musiqisi, klassik Osmanlı musiqisi və müasir pop musiqisi geniş yayılmışdır. Halay, zeybək, horon və karsilama kimi rəqslər məşhurdur.

Ədəbiyyat: Yunus Əmrə, Pir Sultan Abdal, Namiq Kamal, Nazim Hikmət və Orxan Pamuk kimi şair və yazıçıları dünya miqyasında tanınır.

Mətbəx: Türk mətbəxi çox zəngindir. Kabab (Adana & Urfa), lahmacun, dolma (sarma), paxlava (baklava), künəfə, dönər, börək, mərcimək şorbası, mənəmən, simit və s. məşhur yeməkləri sırasındadır.

Türkiyə türklərinin əksəriyyəti müsəlmandır (əsasən sünni [31](hənəfi) və bəzi ələvi (bəktaşi) qruplar). Bununla yanaşı, kiçik xristian və yəhudi icmaları da var.

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ "55 milyon kişi 'etnik olarak' Türk". 2018-06-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  2. ↑ Turkish 70-75% (2008 tahmin) Arxivləşdirilib 2017-07-02 at the Wayback Machine CIA World Fact Book. 72 milyon 561 bin 312 x %70
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 "Arxivlənmiş surət". 2014-02-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  4. ↑ (1.) Germany Arxivləşdirilib 2016-02-11 at the Wayback Machine 81.757.600 x % 2,4 = 1.962.282 (İngilizce). CIA World Factbook.
  5. ↑ (2.) Today's Zaman (PDF) Arxivləşdirilib 2008-11-16 at the Wayback Machine (İngilizce). Todayszaman.com.
  6. ↑ (2.) Turkish Migrants in Germany, Prospects of Integration Arxivləşdirilib 2012-03-01 at the Wayback Machine (İngilizce). İuee.eu.
  7. ↑ (2.) M1 Behçet's disease in Patients of German and Turkish Origin Arxivləşdirilib 2016-03-16 at the Wayback Machine (İngilizce). Google.co.uk.
  8. ↑ "Национален статистически институт. Окончателни резултати от Преброяване 2001. Население към 01.03.2001 по области и етническа група". 2020-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  9. ↑ "1. Turkey's policy towards northern Iraq". 2015-03-24 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  10. ↑ [1] Arxivləşdirilib 2014-02-02 at the Wayback Machine, 2010
  11. ↑ Sayı sayımının sonuçları açıklandı Arxivləşdirilib 2015-04-02 at the Wayback Machine Erişim: 7 Mart 2015.
  12. ↑ "İngiltere'de yaşayan Türkler kaç kişi". 2015-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  13. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2015-07-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2015-07-21.
  14. ↑ "ethnologue". 2012-11-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  15. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2012-12-01 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  16. ↑ "The Human Rights Watch:Destroying Ethnic Identity: The Turks of Greece" (PDF). 2022-09-06 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  17. ↑ "The Human Rights Watch:Turks Of Western Thrace". 2022-09-06 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  18. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2009-04-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  19. ↑ "2002 Russian census - Nationality report". 2013-03-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  20. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2014-02-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  21. ↑ 2002 sayı sayımı sonuçları Arxivləşdirilib 2007-07-08 at the Wayback Machine Makedonya Cumhuriyeti Devlet İstatistik Enstitüsü  (maked.)  (ing.)
  22. ↑ Thomas Goltz, Minority Within a Minority- For Ethnic Turks, Serbian War is Another Chapter in a 600 Year Old Story (05-20-99) Arxivləşdirilib 2011-05-15 at the Wayback Machine  (ing.)
  23. ↑ Can Karpat, Kosovalı Türkler Arxivləşdirilib 2011-09-04 at the Wayback Machine Balkan İncileri
  24. ↑ "Central Intelligence Agency". 2008-09-21 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  25. ↑ "Turkish Canadian Relations". 2010-02-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  26. ↑ http://www.joshuaproject.net/peoples.php Arxivləşdirilib 2014-02-28 at the Wayback Machine T harfinden Turks Maddesi
  27. ↑ "Norway; Statistik sentralbyra". 2009-01-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  28. ↑ "Italian Census 2006". 2012-02-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  29. ↑ "Arxivlənmiş surət". 2007-09-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-23.
  30. ↑ Sahadeo, Jeff; Zanca, Russell G., redaktorlar Everyday life in Central Asia: past and present. Bloomington: Indiana University Press. 2007. ISBN 978-0-253-01353-8.
  31. ↑ Yambert, Karl, redaktorThe contemporary Middle East: a Westview reader (2nd ed). Boulder, CO: Westview Press. 2010. səh. 21. ISBN 978-0-8133-4465-2. OCLC 606405826.

Xarici keçidlər

redaktə
Bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirə bilərsiniz.
Bu şablon mümkündürsə, daha dəqiqi ilə əvəz edilməlidir.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Anadolu_türkləri&oldid=8122946"
GECEMIZ.AZ