 |
 |
Gecemiz.az |  |
 |
Səhiyyə siyasəti (ing. Health policy) — bir ölkənin və ya təşkilatın əhalinin sağlamlıq vəziyyətini yaxşılaşdırmaq, səhiyyə xidmətlərinə çıxışı təmin etmək və resursların optimal istifadəsini təmin etmək məqsədilə həyata keçirdiyi strategiya,[1] qərar və tədbirlər toplusudur. Bu siyasət hökumətlər, səhiyyə qurumları və beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən hazırlanır və tətbiq edilir.[2]
Səhiyyə siyasəti effektiv şəkildə həyata keçirildikdə, əhalinin həyat keyfiyyətini artırır, iqtisadi inkişafı dəstəkləyir və sağlam cəmiyyətin formalaşmasına şərait yaradır.[3]
Səhiyyə siyasəti "cəmiyyətdə xüsusi sağlamlıq məqsədlərinə nail olmaq üçün qəbul edilən qərarlar, planlar və tədbirlər" kimi müəyyən edilə bilər.[4] Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının fikrincə, aydın səhiyyə siyasəti bir neçə məqsədə nail ola bilər: o, gələcəyə baxış müəyyən edir, müxtəlif qrupların prioritetlərini və gözlənilən rollarını təsvir edir və konsensus yaradır və insanları məlumatlandırır.[5]
Səhiyyə siyasəti çox vaxt sağlamlıqla bağlı siyasət məzmununa istinad edir. Qlobal sağlamlıq siyasətləri, ictimai sağlamlıq siyasətləri, psixi sağlamlıq siyasətləri,[6] səhiyyə xidmətləri siyasətləri, sığorta siyasətləri, şəxsi sağlamlıq siyasətləri, əczaçılıq siyasətləri və peyvəndlər kimi ictimai sağlamlıqla bağlı siyasətlər, tütünə nəzarət siyasəti və ya ana südü ilə qidalanma siyasəti də həmçinin daxildir.[7] Səhiyyə siyasəti, həmçinin maliyyələşdirmə və təminat, qayğıya çıxış, qayğı keyfiyyəti və sağlamlıq bərabərliyi kimi səhiyyə xidmətlərinin göstərilməsi ilə bağlı mövzuları əhatə edə bilər.
Müasir səhiyyə konsepsiyası dərmanlar və cərrahi avadanlıqlar kimi tibbi texnologiyanın müxtəlif sahələrindən tibb mütəxəssislərinə çıxışı nəzərdə tutur. Səhiyyə siyasəti, həmçinin tibbi tədqiqat və səhiyyə xidmətlərinin tədqiqatı da daxil olmaqla, müasir məlumat və tədqiqat sübutlarına çıxışı əhatə edir[8]
Bir çox ölkələrdə səhiyyə mallarına və xidmətlərinə çıxış birbaşa cibindən ödəyən şəxsin öz ixtiyarına verilir, tibb və əczaçılıq sənayesindəki özəl oyunçular isə araşdırma aparmaq məcburiyyətində qalırlar. Səhiyyə sektorunda insan resurslarının planlaşdırılması və istehsalı əmək bazarı iştirakçıları arasında bölüşdürülür[9][10]
İnsanların cins, yaş, sosial status və iqtisadi vəziyyətindən asılı olmayaraq keyfiyyətli səhiyyə xidmətlərindən faydalanması. Profilaktika proqramları,[11] peyvənd kampaniyaları və sağlam həyat tərzinin təşviqi. Tibb müəssisələrinin təkmilləşdirilməsi, tibbi texnologiyaların tətbiqi və səhiyyə işçilərinin hazırlığı. Səhiyyə sistemlərinin maliyyə cəhətdən davamlı olmasını təmin etmək. Regionlararası və ya sosial siniflər arasında sağlamlıq bərabərsizliyini aradan qaldırmaq.[12]
Məqsədli olaraq spesifik problemlərə yönəlir. Məsələn, xərçəng, diabet, ürək xəstəlikləri və s. Yoluxucu xəstəliklərə qarşı geniş əhatəli peyvənd proqramlarının təşkili.[13] Dövlət və ya özəl tibbi sığorta sistemləri vasitəsilə səhiyyənin maliyyələşdirilməsi. Əczaçılıq məhsullarının keyfiyyətini və təhlükəsizliyini təmin etmək üçün qanun və tənzimləmələrin tətbiqi.[14][15] Qlobal sağlamlıq təşəbbüsləri çərçivəsində Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) və digər qurumlarla əməkdaşlıq. Çirklənmə, qida təhlükəsizliyi, sanitariya və təmiz su təminatı kimi məsələlərə diqqət.[16]
 |
 |
GECEMIZ.AZ |  |
 |
|