 |
 |
Gecemiz.az |  |
 |
Serb folkloru — Serb xalq yaradıcılığının əsərlərini ümumiləşdirən ad, nəsildən-nəslə mahnılar və hekayələr şəklində ötürülüb. Serb folklorunun əsasını həm də o dövrün Slavyan mifologiyası, həm də pravoslav xristian mədəniyyəti təşkil edir (Serbistanın xristianlığa keçməsi və Müqəddəs Yazının Kiril və Mefodiy tərəfindən Slavyan dillərinə tərcümə olunmasından bəri).[1]Serb folkloru Avropanın bir çox yazıçılarının və mədəniyyət xadimlərinin diqqətini cəlb etmişdir: ədəbiyyat əsərləri dünyanın bir çox dilinə tərcümə edilmiş, bu əsərlər əsasında ingilis, alman, fransız, polyak, rus və digər xalqların ədəbiyyatlarında bir çox yeni əsərlər yaradılmışdır.
Serb folkloru — nəsildən-nəslə mahnılar və ya rəvayətlər şəklində ötürülən serb xalq yaradıcılığı nümunələrinin ümumi adıdır. Serb folklorunun əsasını həm xristianlıqdan əvvəlki dövrə aid olan ənənəvi slavyan mifologiyası, həm də Serbiyanın xristianlığı qəbul etməsindən və Müqəddəs Yazıların Kiril və Mefodiy tərəfindən slavyan dillərinə tərcümə edilməsindən bəri mövcud olan pravoslav xristian mədəniyyəti təşkil edir. Serb folkloru Avropanın bir çox yazıçıları və mədəniyyət xadimlərinin diqqətini cəlb etmişdir: ədəbi əsərlər dünyanın müxtəlif dillərinə tərcümə olunmuş, onların əsasında ingilis, alman, fransız, polyak, rus ədəbiyyatında və digər xalqların ədəbiyyatında çoxsaylı yeni əsərlər yaradılmışdır.
Serb epik folkloru dövrlərə görə aşağıdakı kimi təsnif edilə bilər[2]:
Serb xalq mahnıları bir və ya iki səslə uzadılmış şəkildə ifa olunur, lakin xor ifaları da mövcuddur. Kənd və şəhər xalq mahnıları fərqlənir. Əsas musiqi alətləri arasında nağara və türk barabanları, müxtəlif tütəklər (o cümlədən kaval), mandolina və qusle var. Serb xalq musiqi üslubunun formalaşmasına İ. Marinkoviç, S. Mokranyats, P. Kostiç, B. Yoksimoviç, S. Hristiç, P. Konyoviç və digər bəstəkarlar töhfə vermişdir. Kemanə, harmonika və nəfəs alətləri geniş yayılmışdır, baxmayaraq ki, zurna, tütək və ney də məlumdur.[3]
Serbiyada ən məşhur rəqslərdən biri kolo adlanan dairəvi rəqsdir, lakin həm solo, həm də cütlük rəqsləri də mövcuddur. 1948-ci ildə Serbiyada 1668 müxtəlif rəqs növü qeydə alınmışdır. Dini və sehrli ayin rəqsləri (dodola, lazaritsa, kolida, krsinitsa), mimikalı rəqslər (paun, bibera), qədim rəqslər (troyanats, djurdjevka, oslitsa), moravats, vratyanka, ushest və digər rəqslər geniş yayılmışdır. Xalq-azadlıq müharibəsindən sonra köhnə Bosniya və Çernoqoriya rəqsləri əsasında partizan mahnıları ilə yeni kolo növləri yaranmışdır. Kolo rəqsi adətən akkordeon müşayiəti ilə və ya ayaq ritmi altında ifa olunur.[4]
Xalq rəqsləri və mahnı festivalları Yuqoslaviya Sosialist Federativ Respublikasının dövründə inkişaf etmişdir. Yuqoslaviyada ən məşhur ansambllardan bəziləri Branko Krsmanoviç adına tələbə cəmiyyətinin xalq rəqsləri ansamblı və "İvo Lola Ribar" adlı gənclər mədəniyyət cəmiyyəti olmuşdur.[5]
 |
 |
GECEMIZ.AZ |  |
 |
|