 |
 |
Gecemiz.az |  |
 |
Əbdülhəsən Ağaməmməd oğlu Məmmədov (22 noyabr 1938, Salyan, Salyan rayonu – 26 avqust 2003, Bakı) — Azərbaycan teatr və kino aktyoru,Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü, Azərbaycan SSR xalq artisti (1982), SSRİ (1981) və Azərbaycan (1986) Dövlət mükafatları laueratı.[1]
| Həsən Məmmədov | |
|---|---|
 | |
| Digər adı | Əbdülhəsən Məmmədov |
| Doğum tarixi | 22 noyabr 1938 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 26 avqust 2003 (64 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Fəaliyyəti | aktyor |
| Fəaliyyət illəri | 1963–2003 |
| Təhsili | |
| Mükafatları |
        |
| IMDb | ID0541061 |
Həsən Ağaməmməd oğlu Məmmədov 1938-ci il noyabr ayının 22-də Salyan rayonunda doğulmuşdur. Burada 2 saylı orta məktəbi 1956-cı ildə bitirmiş və Azərbaycan Dövlət Universıtetinin (indiki Bakı Dövlət Universiteti) fizika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuşdu. İkinci kursda universitetdən çıxmış və bir müddət müxtəlif teatrların yardım heyətində aktyorluq etmişdir.[2]
1962-ci ildə Mirzağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirmişdir. Tələbəlik illərində müəyyən fasilələrlə Dövlət radiosunda (1960–1961) işləmişdir. H. Məmmədov məşhur səhnə xadimi Mehdi Məmmədovun kursunu 1962-ci ildə bitirib və təyinatla Akademik Milli Dram Teatrına göndərilmişdir. O, elə həmin ildən kinoda da fəaliyyət göstərmişdir.[3] H. Məmmədov 50-dən çox filmdə çəkilmişdi.
1962-ci ilin 10 sentyabrında bu qədim sənət ocağının aktyor truppasına üzv olmuşdur. Bu ildən başlayaraq on il ərzində kino çəkilişlər ilə əlaqədar olaraq müxtəlif müddətlərə dəfələrlə teatrdan işdən çıxmış və yenə kollektivə qayıtmışdır.[4]
İldən-ilə kino aktyoru kimi məşhurlaşan Həsən Məmmədov 1972-ci il 2 fevralda köçürmə yolu ilə Akademik teatrdan çıxaraq "Azərbaycanfilm" kinostudiyasına işə qəbul edilmişdi. O, 1989-cu il 17 mayda dəvətlə Cəmil Əlibəyovun "Gülüstanda qətl" (quruluşçu rejissor Ağakişi Kazımovdur) dramının tamaşasında İlyas İbrahimov rolunu oynamışdı. H. Məmmədov Akademik teatrın direktoru və bədii rəhbəri Həsən Turabovun dəvətilə 1992-ci il 21 noyabrdan ömrünün sonunadək doğma kollektivin aktyor truppasında çalışmışdı.
Aktyorun rollar siyahısında milli və Avropa klassiklərinin, çağdaş Azərbaycan və əcnəbi dramaturqlarının əsərlərinin tamaşalarındakı səhnə obrazları var.
Həsən Məmmədovun canlandırdığı rollar müxtəlif həyat hekayələrinin dərin təhlilini ehtiva edir və fərqli dövrlərin insanları, onların həyat tərzi və ictimai mühiti haqqında ətraflı məlumat əldə etməyə imkan verir. Bu yanaşma, aktyorun kinonun ən əhəmiyyətli funksiyalarından biri olan maarifçilik və insan psixologiyasının təqdimatını ustalıqla təsdiqləməsinə xidmət etmişdir. Kinoda çəkildiyi çoxsaylı rollar Həsən Məmmədovun yaradıcılıgında xüsusi yer tutur. O, "Azərbaycanfilm"də istehsal olunmuş "Böyük dayaq" (Qaraş), "Arşın mal alan" (Əsgər), "Gün keçdi" (Oqtay), "Arxadan vurulan zərbə" (Qəmərlinski), "Bizi bağışlayın" (Nəriman), "Birisi gün gecə yarısı" (Baba Əliyev), "İstintaq" (Murad), "Dədə Qorqud" (Dədə Qorqud), "Axırıncı aşırım" (Abbasqulu ağa Şadlinski), "Sevil" (Balaş), "Yeddi oğul istərəm" (Bəxtiyar), "Bir cənub şəhərində" (Murad), "Qızıl qaz" (Fərman), "Bakıda küləklər əsir" (General), "Alma almaya bənzər" (Qurban), "Səmt küləyi" (Əlibala), "İstintaq davam edir" (Əzimov), "Şahid qız" (Polkovnik), "Qəm pəncərəsi" (Məmmədhəsən əmi), "Papaq" (Mirzə Səfər), "Həm ziyarət, həm ticarət" (Əlimurad), "Zirvə" (Kamil) filmlərində aparıcı rollar oynamışdı.[4][5]
Dramatik vəziyyətlərdə daxili ziddiyyətlər, mənəvi sıxıntılar, əzab və çarəsizlik yaşayan obrazların ifası Həsən Məmmədovun sənətinin əsas xüsusiyyətlərindən biri olmuşdur. O, bu cür çətin obrazları ustalıqla qınaq və tənqid obyektinə çevirərək tamaşaçılara dərindən düşünməyə imkan yaratmışdır. Məsələn, onun “Qəm pəncərəsi” filmindəki Məmmədhəsən əmi, “Yeddi oğul istərəm” tarixi-inqilabi filmindəki Bəxtiyar, “İşarəni dənizdən gözləyin” filmindəki general, “Evlənmək istəyirəm” kinokomediyasında yaratdığı Mirzə Səfər və digər obrazları vasitəsilə aktyor, keçmişin mürəkkəb xarakterli, ziddiyyətlərlə dolu insanlarını tamaşaçılara təqdim etmişdir. Bu obrazlar vasitəsilə o, fərqli dövrlərin ictimai və mənəvi problemlərini işıqlandıraraq tamaşaçıda hərtərəfli təəssürat formalaşdırmağı bacarmışdır. Aktyorun hər bir roluna müəllif mövqeyindən yanaşması, sənətə ciddi ictimai missiya kimi baxması onun peşəkarlığının və dərin sənətkarlıq duyğusunun göstəricisidir.[6]
H. Məmmədov 2003-cü il 26 avqustda vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn edilmişdir.[7][8]
30 iyul 2018-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Həsən Məmmədovun 80 illik yubileyinin qeyd edilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır[11].
 |
 |
GECEMIZ.AZ |  |
 |
|