Portal Cografiya - Wikipedia - Gecemiz.az

Seçilmiş məqalə

Yaponiya (yap. 日本 Nippon [nip̚põ̞ɴ] və ya Nihon [nihõ̞ɴ]; keçmiş adı 日本国 Nippon-koku^ⓘ və ya Nihon-koku, "Yaponiya dövləti"), köhnə mənbələrdə Japon (Köhnə Azərbaycan Türkcəsi: ژاپون) və ya Məmləkəti Japon (Köhnə Azərbaycan Türkcəsi: مملکت ژاپون) — Şərqi Asiyada yerləşən ada ölkəsi. Yaponiya Sakit okeanda, Yapon dənizinin, Şərqi Çin dənizinin, Çinin, Şimali Koreyanın, Cənubi Koreyanın və Rusiyanın şərqində yerləşir, şimalda Oxot dənizinə, cənubda Şərqi Çin dənizi və Tayvan adasına qədər uzanır. "Yaponiya" adının "günəş" mənası kanci ilə bağlıdır və Yaponiya tez-tez "Gündoğan ölkə" adı ilə çağırılır.

Yaxşı məqalə

Vrangel adası — Rusiyaya məxsus olan, Şimal Buzlu okeanında, Şərqi Sibir dənizi ilə Çukot dənizi arasında yerləşən ada. Ada rus dənizçisi və dövlət xadimi, XIX əsrdə yaşamış Ferdinand Pyotr Vrangelin şərəfinə аdlandırılmışdır. Vrangel şərq və qərb yarımkürələrinin qovuşduğu yerdə yerləşir və 180-ci meridianla təxminən iki bərabər hissəyə bölünür. Ada Çukot yarımadasından Lonq boğazı vastəsi ilə ayrılır. Boğazın ən dar yerində məsafə 140 km təşkil edir. Herald adasından 60 km qərbdə yerləşir. Ada inzibati cəhətdən Çukotka Muxtar Dairəsinin İultinski rayonuna daxildir. Vrangel adasının ərazisində eyni adlı qoruq yaradılmışdır. Vrangel adası UNESCO-nun Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmişdir.

Şəxs

Piri Rəis (türk. Piri Mühiddin Rəis; d. 1465; ö. 1554) — Bəzi məlumatlara görə əsl adı Piri Mühiddin Rəisdir. Böyük Türk dənizçisi və coğrafiyaçısı. Admiral Piri Rəis məşhur bir dənizçi olduğu kimi, həm də gözəl xəritə tərtibatçısı idi. Topladığı bilik və məlumatlara əsasən məşhur olan iki xəritəsi və "Kitabi Bəhriyyə" əsəri ilə dünyada əvəzolunmaz bir şəxsiyyətə çevrilmişdir. Məşhur dənizçi-coğrafiyaşünas tərtib etdiyi xəritələri və kitabı öz imzası ilə 1517-ci ildə Yavuz Sultan Səlimə təqdim etmişdir. Əsərin təqdimatında – "Hind və Çin dənizçiləri haqqında heç kim bu günə qədər Osmanlı ölkəsinə belə zəngin məlumat verməmişdir" kimi deyilən sözlər onun nə dərəcədə əhəmiyyətli olmasına əyani sübutdur.

Bilirsinizmi?

• 11 iqlim tipindən (V.V.Keppenə görə) 8-i hansı ölkədə mövcuddur...
• Dünyanın ən dərin çökəkliyi hansı okeandadır...
• Azərbaycanda neçə milli park vardır...
• Ekologiya nə deməkdir...
• Azərbaycanda Qırmızı kitaba daxil olan heyvanlar və bitkilər hansılardır...
• Azərbaycanda ən nadir və iri yırtıcı hansıdır...
• Azərbaycanda ən iri su anbarı hansıdır...
• Dünyanın ən iri qapalı su hövzəsi hansıdır...

Kateqoriyalar

Seçilən şəkil

Təbiət möcüzələri

İquasu şəlaləsi (isp. Cataratas del Iguazu, port. Cataratas do Iguaçu) — Cənubi Amerika qitəsində, Braziliya ilə Argentinanın sərhəddində, İquasu Milli Parkının ərazisində yerləşən, 1984 cü ildə UNESCO tərəfindən Ümumdünya irsi siyahısına daxil edilmiş təbiət abidəsi. “Iguazu” quarani dilində “I” - su və “guasu” - böyük deməkdir. Şəlalə ətrafı ərazilərinin yerli sakinləri quaranilər və kaynqanqlar sayılırlar.

Bu ayda...

• 1 sentyabr 1920 — Fransanın dəstəyi ilə Livan dövləti yaranır.
• 1 sentyabr 1962 — İranda baş verən zəlzələdə 20 000 nəfər həlak olur.
• 2 sentyabr 1781 — Los-Anceles şəhərinin əsası qoyulur.
• 3 sentyabr 1933 — Sovet alpinisti Yevgeni Abalakov SSRİnin ən yüksək nöqtəsi olan Kommunist (indiki İsmayıl Somoni) zirvəsini (7 495 metr) fəth edir.
• 4 sentyabr 1774 — Ceyms Kuk Yeni Kaledoniyanı kəşf edir.
• 4 sentyabr 1988 — Banqladeşdə sel 300 nəfərin həyatına son qoydu, 20 000 nəfər isə evsiz eşiksiz qaldı.
• 4 sentyabr 973 — böyük alim və mütəfəkkir Əl-Biruni anadan olmuşdur.
• 5 sentyabr 1980 — İsveçrədə dünyanın ən uzun magistral tuneli olan Qotard avtomobil tuneli açılır.
• 6 sentyabr 1492 — Kolumbun ekspedisiyası Kanar adalarını tərk edərək qərbə istiqamət alır.
• 6 sentyabr 1522 — Fernan Magellanın başladığı dünya səyahəti 12 nəfər sağ qalan dənizçi ilə başa çatdırılır.
• 8 sentyabr 1522 — Fernan Magellanın ekspedisiyana daxil olan Viktoriya gəmisi səyahəti tamamlayaraq geri dönür.
• 11 sentyabr 1823 — İngilis iqtisadçısı David Rikardo vəfat edib.
• 11 sentyabr 1830 — Ekvador dövləti yaranır.
• 11 sentyabr 1881 — İsveçdə torpaq sürüşməsi nəticəsində 1 200-ə yaxın insan həlak olur.
• 11 sentyabr 2003 — Aşqabadda Xəzər dənizinin hüquqi statusuna dair Konvensiyanın hazırlanması üzrə xüsusi işçi qrupunun 11-ci iclası keçirilir.
• 12 sentyabr 1504 — Kolumb dünya səyahətinə çıxır.
• 13 sentyabr 1788 — Nyu-York ABŞ-ın paytaxtı elan edilmişdir
• 13 sentyabr 1922 — Əlcəzairdə Yer kürəsinin ən yüksək temperaturu qeydə alınmışdır (kölgədə + 58 C).
• 15 sentyabr 1254 — İtalyan səyyah Marko Polo anadan olmuşdur.
• 16 sentyabr 1492 — Xristofor Kolumb Sarqas dənizini kəşf edir.
• 16 sentyabr 1906 — Amundsen cənub qütbünü kəşf edir.
• 16 sentyabr 1925 — rus və sovet riyaziyyatçısı, fiziki və coğrafiyaşünası, qeyri-stasionar kainat nəzəriyyəsinin banisi Aleksandr Fridman anadan olur.
• 20 sentyabr 1519 — Fernan Magellan 270 nəfər və 5 gəmiylə İspaniyadan yola çıxmışdır
• 25 sentyabr 1493 — Kolumb ikinci dəfə Amerikaya səyahətə yola düşür.
• 30 sentyabr 1961 — Suriya müstəqilliyini elan edir.

Maraqlı faktlar

Dünyanın ən uzun çəpəri Avstraliyada yerləşir. Uzunluğu 5614 km olan çəpər Dinqo itlərindən qorunmaq üçün çəkilib.