Antico Caffe Greco, it. ("Antik Yunan Kafesi"), çox vaxt sadəcə “Caffè Greco” adlanır — 1760-cı ildə Romada Via dei Condotti, 86 ünvanında yerləşən tarixi kafe. Romada ilk, Venesiyada “Caffè Florian”dan sonra İtaliyada açılmış ikinci qəhvəxana.[1]
Antico Caffe Greco | |
---|---|
Antico Caffè Greco | |
![]() | |
![]() | |
Restoran haqqında | |
Açılma tarixi | 1760 |
Əvvəlki sahib(lər)i | Nikola della Maddalena |
Ünvan | Via dei Condotti, 86 |
Şəhər | Roma |
Ölkə | İtaliya |
41°54′20″ şm. e. 12°28′53″ ş. u.HGYO | |
anticocaffegreco.eu/?lan… | |
![]() |
“Caffè Greco” haqqında ilk dəfə 1760-cı ilə aid olan "Sakinlərin siyahısı" kitabındakı Nikola di Madalena adlı qəhvəçiyə dair getmiş qeyddə rast gəlinir. Burada göstərilir ki, Nikola di Madalena “Caffè Greco” nun sahibi olmuşdur. Eyni məlumatı San-Lorenso-in-Luçina adlı kilsənin arxivində də tapmaq mümkündür. “Caffè Greco” haqda ilk etibarlı mənbə Pyer Prüdona aiddir. O, dostu Jan Rafael Fokonyeyə yazdığı məktubda Çezare Paskarellonun sitat gətirdiyi “Caffè Greco” nun adını çəkmişdir.[2]
XIX əsrin əvvəllərində “Caffè Greco” İtaliyada çalışan alman rəssamları və ziyalılarının sevimli görüş yerinə çevrilmişdir. Bu faktı Karl Filip Forun çəkməkdə olduğu, lakin Tibr çayında boğulma səbəbindən yarımçıq qaldığı eskizlər və karandaşla çəkdiyi portretlər təsdiq edir. Heydelberq və Frankfurtda qorunub saxlanılan eskizlər hazırda “Caffè Greco”da nümayiş etdirilir. Onların arasında tirollu rəssam Cozef Anton Kox, şair Fridrix Rükert, Teodor Rexbenitz (1791–1861), Peter fon Kornelius, Filip Faytla şahmat oynayan Fridrix Overbek və İ.N.Schallerin rəsmləri də var. Bura tez-tez gələn ziyarətçilər arasında filosof Artur Şopenhauerin və Ernest Teodor Amadey Hofmanın da adları vardır.
Stendal, Göte, Bertel Torvaldsen, Mariano Fortuny, Bayron, Jorj Bize, Hector Berlioz, Yohans Brams, Ferens List, Keats, Henrik İbsen, Hans Kristian Andersen, Feliks Mendelson, Gabrzi-Joissohn, Gabrzie-Roiso, Gabrzi-Reyso, o cümlədən tarixi şəxsiyyətlər - de Chateaubriand, Orson Welles, Mark Tven, Fridrix Nitsşe, Tomas Mann, Jean Auguste Dominique Inqres, Nikolay Vasilyeviç Qoqol, Edvard Qriq, Antonio Canova, Harriet Hosmer, Giorgio De Chirico, Guillaume Apollinaire, Charles Boudelaire, Labrarag, Charles Boudelaire, Wag, Ferlinghetti[3] və hətta Cakomo Kazanova burada qəhvə içmişlər. Kiprli Norvid isə kafenin daimi sakinlərindən biri kimi təsvir olunmuşdur.Milosz, Czeslaw. The History of Polish Literature, Updated Edition (ingilis). University of California Press. 1983-10-24. ISBN 978-0-520-04477-7.
O vaxtdan “Caffè Greco” ziyalıların və siyasi xadimlərin sevimli görüş yerinə çevrilmişdir. İtalyan yazıçısı Silvio Pelliko, həmçinin Coakkino Peççi (Papa XIII Lev) Roma Papası seçilməzdən əvvəl kafenin daimi qonaqlarından biri olmuşlar.[4]
“Caffè Greco” həmçinin “Romanistlər Qrupu”nun toplaşdığı yerdir. “Romantistər” - Roma şəhəri ilə xüsusi maraqlanan alim və akademiklərin dərnəyidir. 1940-cı ildən etibarən onların əldə etdikləri tədqiqatlar hər il İsa Məsihin Doğumu günü (21 aprel) münasibətilə nəşr olunan “Strenna dei Romanisti” antologiyasında toplanılır.
İki əsr yarımdan çox müddət ərzində “Café Greco” yazıçılar, siyasətçilər, sənətçilər və Georgios Paqanelis kimi görkəmli insanlar üçün sığınacaq olaraq qalmışdır.[5]
“Antico Caffè Greco” nəinki kafe, həmçinin muzeydir. Kafedə 300-dən çox eksponat sərgilənir və bura Romada ictimaiyyətə açıq olan dünyanın ən böyük şəxsi incəsənət qalereyası hesab olunur. “Antico Caffè Greco” İtaliyanın Tarixi Yerlər Assosiasiyasının bir hissəsi hesab olunur.
Kafenin “Omnibus” otağında medalyonlar, gipsdən lövhələr və illər ərzində buranı ziyarət etmiş rəssamların, şairlərin, musiqiçilərin şəkli təsvir olunmuş miniatürlər nümayiş etdirilir.
Mədəni irs obyekti olan və xüsusi əhəmiyyət kəsb edən kafenin yerləşdiyi bina hazırda İsrail xəstəxanasına məxsusdur. 2017-ci ildə binanın sahibi aylıq icarə haqqını 18.000-dən 120.000 Avroya kimi artırmışdır.[6] Sonrakı illər kirayə haqqını daha da artırmış və icarə müqaviləsinə xitam verilməsi ilə əlaqədar binadan çıxarılma iddiası qaldırmışdır. Bir müddət kafe bağlanma təhlükəsi ilə üzləşmişdir, lakin 2025-ci ilin əvvəlində Mədəniyyət Nazirliyi işə qarışdıqdan sonra “Caffè Greco”nu saxlamaq mümkün olmuşdur.[7]