. Gecemiz.az

Eqon Pirson - Wikipedia - Gecemiz.az

Ana Səhifə - Eqon Pirson

Eqon Pirson (ing. Egon Pearson; 11 avqust 1895[1][2], Hampsted, Böyük London – 12 iyun 1980[1][2]) — britaniyalı statistik, riyaziyyatçı və statistik hipotez testləri nəzəriyyəsinin həmmüəllifi. O, riyaziyyatçı və statistik Karl Pirsonun oğlu olmuş və atasının elmi irsini davam etdirmişdir. Eqon Pirson, XX əsrin ən nüfuzlu statistiklərindən biri kimi tanınır.[4]

Eqon Pirson
ing. Egon Sharpe Pearson
Doğum adı Egon Sharpe Pearson
Doğum tarixi 11 avqust 1895(1895-08-11)[1][2]
Doğum yeri
  • Hampsted, Kamden[d], Böyük London, İngiltərə, Böyük Britaniya və İrlandiya Birləşmiş Krallığı
Vəfat tarixi 12 iyun 1980(1980-06-12)[1][2] (84 yaşında)
Atası Karl Pirson
Elm sahəsi statistika
İş yerləri
  • London Universitet Kolleci (1922–1961)[1]
Təhsili
  • Triniti Kolleci (1914–1915)[1],
  • Draqon Məktəbi[d] (1907–1909)[1]
Üzvlüyü
  • London Kral Cəmiyyəti (1966–),
  • Kral statistika cəmiyyəti,
  • Ekonometrik Cəmiyyət (1948–)[3]
Mükafatları "Britaniya imperiyası" ordeni komandoru (Birləşmiş Krallıq) — 1946

Mündəricat

  • 1 Bioqrafiyası
  • 2 Əsərləri
  • 3 Həmçinin bax
  • 4 İstinadlar

Bioqrafiyası

redaktə

Eqon Pirson Londonun elmi mühitində dünyaya gəlmiş və erkən yaşlarından riyaziyyata maraq göstərmişdir. Təhsilini Kembric Universitetinin Triniti kolleci üzrə tamamlamışdır.[5] Universitet illərində o, xüsusilə statistik metodlara və ehtimal nəzəriyyəsinə yönəlmişdir. 1920-ci illərin sonlarında Pirson artıq atasının təsis etdiyi və statistik elmin əsas nəşrlərindən biri olan *Biometrika* jurnalında işləməyə başlamışdı. Daha sonra bu jurnalda baş redaktor vəzifəsini icra etmişdir.[6]

1920-ci illərin sonunda Eqon Pirson Polşa mənşəli statistik Yeji Neyman ilə əməkdaşlığa başladı. Bu əməkdaşlıq nəticəsində onlar 1933-cü ildə fundamental əsərlərindən biri olan "On the Problem of the Most Efficient Tests of Statistical Hypotheses" (Statistik hipotezlərin ən səmərəli testləri problemi haqqında) məqaləsini nəşr etdilər. Bu məqalədə təqdim olunan Neyman–Pirson lemması statistik hipotez testlərinin nəzəri əsasını təşkil edir.[7]

Neyman–Pirson yanaşması qərarvermə nəzəriyyəsinə əsaslanaraq Tip I və Tip II səhvlər arasında tarazlıq yaratmaqla optimal testlərin qurulmasını mümkün edir. Bu yanaşma, o dövrə qədər yayılmış Ronald Fişerin p-dəyərinə əsaslanan metodundan daha sərt və riyazi baxımdan əsaslandırılmış sayılırdı.

Eqon Pirson statistik nəzəriyyəyə yalnız Neyman ilə əməkdaşlıq çərçivəsində deyil, müstəqil şəkildə də dəyərli töhfələr vermişdir. Onun tədqiqatları, ehtimal funksiyaları, test statistikası, nümunə ölçüsünün müəyyənləşdirilməsi və statistik təcrübələrin optimallaşdırılması sahələrini əhatə etmişdir. O, uzun müddət Biometrika jurnalının redaktoru olmuş və bu vəzifədə statistik elmin inkişafına böyük təsir göstərmişdir. Onun rəhbərliyi altında jurnal beynəlxalq səviyyədə nüfuz qazanmışdır.

Əsərləri

redaktə
  • On the Use and Interpretation of certain Test Criteria for the Purposes of Statistical Inference (coauthor Jerzy Neyman in Biometrika, 1928)
  • The History of statistics in the XVIIth and XVIIIth centuries (1929). Commented version of a series of conference by his father.
  • On the Problem of the Most Efficient Tests of Statistical Hypotheses (coauthor Jerzy Neyman, 1933)
  • The Application of Statistical Methods to Industrial Standardisation and Quality Control. London: British Standards Institution, Publication Department. 1935.[8]
  • Karl Pearson : an appreciation of some aspects of his life and work (1938)
  • The Selected Papers of E. S. Pearson. Cambridge University Press. 1966.
  • Studies in the history of statistics and probability (1969, coauthor Maurice George Kendall)

Həmçinin bax

redaktə
  • Yeji Neyman
  • Neyman–Pirson lemması
  • Statistik hipotez testi
  • Etibarlılıq intervalları
  • Ronald Fişer

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 Maktutor riyaziyyat tarixi arxivi. 1994.
  2. ↑ 1 2 3 4 Scientific Legacy Database (ing.). Institute of Mathematical Statistics.
  3. ↑ https://www.econometricsociety.org/society/organization-and-governance/fellows/memoriam.
  4. ↑ Bartlett, M. S. "Egon Sharpe Pearson. 11 August 1895-12 June 1980". Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 27. 1981: 425–426. doi:10.1098/rsbm.1981.0017. JSTOR 769879.
  5. ↑ "Election of Fellows, 1948". Econometrica. 17 (1): 86. January 1949. JSTOR 1912138.
  6. ↑ "Royal Statistical Society Presidents". Royal Statistical Society. 17 March 2012 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 6 August 2010.
  7. ↑ "Lists of Royal Society Fellows 1660-2007" (PDF). London: The Royal Society. İstifadə tarixi: 1 May 2011.
  8. ↑ Rietz, H. L. "Review: The Application of Statistical Methods to Industrial Standardisation and Quality Control by E. S. Pearson" (PDF). Bull. Amer. Math. Soc. 42 (9). 1936: 617–618. doi:10.1090/s0002-9904-1936-06365-2.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/wiki/?q=Eqon_Pirson&oldid=8220418"
GECEMIZ.AZ