Spokan - Wikipedia - Gecemiz.az

Spokan bölgəsi min illərlə yerli amerikalı Spokan tayfaları tərəfindən məskunlaşmışdır.^[10] Bu tayfalar əsasən Spokan çayının ətrafında yerləşir, ovçuluq, balıqçılıq və toplayıcılıqla məşğul olurdular. Onlar su samuru, qızılbalıq, maral və yerli bitkilərlə qidalanırdılar.^[11][12][13] Spokanlar özlərini "Slkʷíʔwił" (yəni “günəşin uşaqları”) adlandırırdılar. Bu tayfa və ətrafda yaşayan digər yerli qruplar arasında ticari və mədəni əlaqələr geniş idi. Xüsusilə Kolumbiya çayı hövzəsi boyu ticarət yolları və yay festivalları onların sosial həyatında mühüm yer tuturdu.^[14]

İlk avropalı kəşfiyyatçılar və ticarətçilər bölgəyə 1810-cu illərdə gəlmişlər. 1810-cu ildə Pacific Fur Company tərəfindən "Spokane House" adlı ilk daimi Avropa mənşəli ticarət məntəqəsi Spokan çayı yaxınlığında inşa olundu.^[15] Bu məntəqə Devid Tompsonun rəhbərliyi altında qurulmuşdu və Şimali Amerikanın qərbindəki ilk ticarət mərkəzlərindən biri hesab olunur. 1821-ci ildə Hudzon körfəzi şirkəti "Spokane House"u ələ keçirərək burada öz ticarət fəaliyyətini davam etdirmişdir. Bu dövrdə yerli tayfalarla Avropa tacirləri arasında xəz ticarəti, xüsusilə su samuru dəriləri geniş yayılmışdı.^[16]

XIX əsrin ortalarında bölgəyə ilk daimi məskunlaşan avropalı köçkünlər gəlməyə başladı.^[17][18] 1873-cü ildə Spokan çayı üzərində su dəyirmanı inşa edildi və bu, bölgənin sənaye potensialının əsasını qoydu. Şəhər əvvəlcə “Spokane Falls” adlanırdı.^[19][20] 1881-ci ildə rəsmi olaraq inkorporasiya edilmiş və 1891-ci ildə adı "Spokane" olaraq dəyişdirilmişdir. Şəhərin inkişafında əsas dönüş nöqtəsi 1880-ci illərdə Northern Pacific Railroadun bölgəyə çatması oldu.^[21] Dəmir yolları Spokanı qitələrarası ticarət üçün mühüm mərkəzə çevirdi. Bu dövrdə şəhərdə meşəçilik, mədənçilik və kənd təsərrüfatı sahələri sürətlə inkişaf etməyə başladı.^[22]

1889-cu ilin avqustunda şəhərin mərkəzində böyük bir yanğın baş verdi.^[23][24] Bu yanğın nəticəsində şəhərin əhəmiyyətli hissəsi, o cümlədən çoxlu sayda iş və sənaye obyektləri məhv oldu.^[25] Lakin bu faciə şəhərin daha müasir şəkildə yenidən qurulmasına səbəb oldu. Artıq 1890-cı illərdə Spokan yeni binalar, parklar və infrastrukturla sürətlə inkişaf edirdi.^[26][27] XX əsrin əvvəllərində Spokan ABŞ-ın şimal-qərbində əsas sənaye, kənd təsərrüfatı və logistika mərkəzlərindən birinə çevrildi. Böyük buğda sahələri və su-elektrik stansiyaları şəhərin iqtisadi strukturunda əsas rol oynayırdı.^[28] Şəhər həm də mədəni həyat baxımından inkişaf etməyə başladı — teatrlar, muzeylər, universitetlər və kilsələr tikildi. 1935-ci ildə Spokan şəhəri Spokan dairəsindəki bütün digər inzibati vahidlərdən ayrılaraq daha çox muxtariyyət əldə etdi.^[29]

1974-cü ildə Spokan Expo '74 adlı Beynəlxalq Ekspo sərgisinə ev sahibliyi etdi.^[30] Bu sərgi dünyada “ətraf mühitə həsr olunmuş ilk sərgi” kimi tanındı və şəhərin qlobal imicini gücləndirdi.^[31] Expo üçün inşa olunan infrastruktur və Riverfront Park bu gün də şəhərin əsas görməli yerlərindəndir. 1980–2000-ci illərdə Spokanda texnologiya və təhsil sahəsində inkişaf davam etdi. Şəhər həmçinin tibb sahəsində regional mərkəzə çevrildi. Bu dövrdə Qonzaqa Universiteti və digər ali təhsil müəssisələri elmi və mədəni həyatın mərkəzlərindən birinə çevrildi.^[32]

Müasir Spokan iqtisadiyyatı artıq yalnız ənənəvi sahələrə deyil, texnologiya, səhiyyə, təhsil və turizm kimi yeni sahələrə də əsaslanır. Şəhər ABŞ-ın yaşamaq üçün münasib və orta ölçülü şəhərlərindən biri kimi tanınır.^[33]

Spokan həmçinin multikulturalizm, ekoloji təşəbbüslər və sosial xidmətlər sahəsində aktiv siyasəti ilə seçilir. Şəhərin tarixi və mədəniyyəti onu Vaşinqton ştatının mühüm mədəni, iqtisadi və sosial mərkəzlərindən birinə çevirir.

<div class="div-col columns column-count column-count-* Bamonte, Tony; Bamonte, Suzanne. Spokane Our Early History Under All is the Land. Spokane, Washington: Tornado Creek Publications. 2011. ISBN 978-0982152935. OCLC 759122758.

• Edwards, Jonathan; Nelson Durham. Illustrated history of Spokane county (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: W.H. Lever. 1900. ISBN 978-1-153-38635-7. OCLC 25321986.
• MacGibbon, Elma. Spokane and the Inland Empire // Leaves of knowledge (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: Shaw & Borden. 1904. ISBN 978-1-110-68499-1. OCLC 61326250.
• Matthews, Henry. Kirtland Cutter: Architect in the Land of Promise. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1998. ISBN 978-0-295-98766-8. OCLC 38536054.
• Meinig, Donald W. The Great Columbia Plain; a historical geography, 1805–1910. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1968. ISBN 978-0-295-97485-9. OCLC 436410.
• Morrissey, Katherine G. Inset – Spokane // Mental Territories: Mapping the Inland Empire. Ithaca, New York: Cornell University Press. 1997. ISBN 978-0-8014-8326-4. OCLC 37187429. Mental Territories: Mapping the Inland Empire.
• Schmeltzer, Michael. Spokane: A City for Living. Helena, Montana: American & World Geographic Publishing. 1996. ISBN 978-1560371052. OCLC 35008269.
• Wang, David. Sounding Spokane: perspectives on the built environment of a regional city. Spokane, Washington: Eastern Washington University Press. 2003. ISBN 978-0-910055-85-7. OCLC 51306066.
• Youngs, William T. The Fair and the Falls: Spokane Expo '74: Transforming an American environment. Cheney, Washington: Eastern Washington University Press. 1996. ISBN 978-0-910055-33-8. OCLC 866331426." style="-moz-column-count: * Bamonte, Tony; Bamonte, Suzanne. Spokane Our Early History Under All is the Land. Spokane, Washington: Tornado Creek Publications. 2011. ISBN 978-0982152935. OCLC 759122758.
• Edwards, Jonathan; Nelson Durham. Illustrated history of Spokane county (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: W.H. Lever. 1900. ISBN 978-1-153-38635-7. OCLC 25321986.
• MacGibbon, Elma. Spokane and the Inland Empire // Leaves of knowledge (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: Shaw & Borden. 1904. ISBN 978-1-110-68499-1. OCLC 61326250.
• Matthews, Henry. Kirtland Cutter: Architect in the Land of Promise. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1998. ISBN 978-0-295-98766-8. OCLC 38536054.
• Meinig, Donald W. The Great Columbia Plain; a historical geography, 1805–1910. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1968. ISBN 978-0-295-97485-9. OCLC 436410.
• Morrissey, Katherine G. Inset – Spokane // Mental Territories: Mapping the Inland Empire. Ithaca, New York: Cornell University Press. 1997. ISBN 978-0-8014-8326-4. OCLC 37187429. Mental Territories: Mapping the Inland Empire.
• Schmeltzer, Michael. Spokane: A City for Living. Helena, Montana: American & World Geographic Publishing. 1996. ISBN 978-1560371052. OCLC 35008269.
• Wang, David. Sounding Spokane: perspectives on the built environment of a regional city. Spokane, Washington: Eastern Washington University Press. 2003. ISBN 978-0-910055-85-7. OCLC 51306066.
• Youngs, William T. The Fair and the Falls: Spokane Expo '74: Transforming an American environment. Cheney, Washington: Eastern Washington University Press. 1996. ISBN 978-0-910055-33-8. OCLC 866331426.; -webkit-column-count: * Bamonte, Tony; Bamonte, Suzanne. Spokane Our Early History Under All is the Land. Spokane, Washington: Tornado Creek Publications. 2011. ISBN 978-0982152935. OCLC 759122758.
• Edwards, Jonathan; Nelson Durham. Illustrated history of Spokane county (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: W.H. Lever. 1900. ISBN 978-1-153-38635-7. OCLC 25321986.
• MacGibbon, Elma. Spokane and the Inland Empire // Leaves of knowledge (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: Shaw & Borden. 1904. ISBN 978-1-110-68499-1. OCLC 61326250.
• Matthews, Henry. Kirtland Cutter: Architect in the Land of Promise. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1998. ISBN 978-0-295-98766-8. OCLC 38536054.
• Meinig, Donald W. The Great Columbia Plain; a historical geography, 1805–1910. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1968. ISBN 978-0-295-97485-9. OCLC 436410.
• Morrissey, Katherine G. Inset – Spokane // Mental Territories: Mapping the Inland Empire. Ithaca, New York: Cornell University Press. 1997. ISBN 978-0-8014-8326-4. OCLC 37187429. Mental Territories: Mapping the Inland Empire.
• Schmeltzer, Michael. Spokane: A City for Living. Helena, Montana: American & World Geographic Publishing. 1996. ISBN 978-1560371052. OCLC 35008269.
• Wang, David. Sounding Spokane: perspectives on the built environment of a regional city. Spokane, Washington: Eastern Washington University Press. 2003. ISBN 978-0-910055-85-7. OCLC 51306066.
• Youngs, William T. The Fair and the Falls: Spokane Expo '74: Transforming an American environment. Cheney, Washington: Eastern Washington University Press. 1996. ISBN 978-0-910055-33-8. OCLC 866331426.; column-count: * Bamonte, Tony; Bamonte, Suzanne. Spokane Our Early History Under All is the Land. Spokane, Washington: Tornado Creek Publications. 2011. ISBN 978-0982152935. OCLC 759122758.
• Edwards, Jonathan; Nelson Durham. Illustrated history of Spokane county (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: W.H. Lever. 1900. ISBN 978-1-153-38635-7. OCLC 25321986.
• MacGibbon, Elma. Spokane and the Inland Empire // Leaves of knowledge (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: Shaw & Borden. 1904. ISBN 978-1-110-68499-1. OCLC 61326250.
• Matthews, Henry. Kirtland Cutter: Architect in the Land of Promise. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1998. ISBN 978-0-295-98766-8. OCLC 38536054.
• Meinig, Donald W. The Great Columbia Plain; a historical geography, 1805–1910. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1968. ISBN 978-0-295-97485-9. OCLC 436410.
• Morrissey, Katherine G. Inset – Spokane // Mental Territories: Mapping the Inland Empire. Ithaca, New York: Cornell University Press. 1997. ISBN 978-0-8014-8326-4. OCLC 37187429. Mental Territories: Mapping the Inland Empire.
• Schmeltzer, Michael. Spokane: A City for Living. Helena, Montana: American & World Geographic Publishing. 1996. ISBN 978-1560371052. OCLC 35008269.
• Wang, David. Sounding Spokane: perspectives on the built environment of a regional city. Spokane, Washington: Eastern Washington University Press. 2003. ISBN 978-0-910055-85-7. OCLC 51306066.
• Youngs, William T. The Fair and the Falls: Spokane Expo '74: Transforming an American environment. Cheney, Washington: Eastern Washington University Press. 1996. ISBN 978-0-910055-33-8. OCLC 866331426.; ">
• Bamonte, Tony; Bamonte, Suzanne. Spokane Our Early History Under All is the Land. Spokane, Washington: Tornado Creek Publications. 2011. ISBN 978-0982152935. OCLC 759122758.
• Edwards, Jonathan; Nelson Durham. Illustrated history of Spokane county (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: W.H. Lever. 1900. ISBN 978-1-153-38635-7. OCLC 25321986.
• MacGibbon, Elma. Spokane and the Inland Empire // Leaves of knowledge (DJVU). Washington State Library's Classics in Washington History collection. Spokane, Washington: Shaw & Borden. 1904. ISBN 978-1-110-68499-1. OCLC 61326250.
• Matthews, Henry. Kirtland Cutter: Architect in the Land of Promise. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1998. ISBN 978-0-295-98766-8. OCLC 38536054.
• Meinig, Donald W. The Great Columbia Plain; a historical geography, 1805–1910. Seattle, Washington: University of Washington Press. 1968. ISBN 978-0-295-97485-9. OCLC 436410.
• Morrissey, Katherine G. Inset – Spokane // Mental Territories: Mapping the Inland Empire. Ithaca, New York: Cornell University Press. 1997. ISBN 978-0-8014-8326-4. OCLC 37187429. Mental Territories: Mapping the Inland Empire.
• Schmeltzer, Michael. Spokane: A City for Living. Helena, Montana: American & World Geographic Publishing. 1996. ISBN 978-1560371052. OCLC 35008269.
• Wang, David. Sounding Spokane: perspectives on the built environment of a regional city. Spokane, Washington: Eastern Washington University Press. 2003. ISBN 978-0-910055-85-7. OCLC 51306066.
• Youngs, William T. The Fair and the Falls: Spokane Expo '74: Transforming an American environment. Cheney, Washington: Eastern Washington University Press. 1996. ISBN 978-0-910055-33-8. OCLC 866331426.

• my.spokanecity.org — rəsmi saytı
• Visit Spokane
• Greater Spokane Incorporated, Chamber of commerce
• City – County of Spokane Historic Preservation Office
• Spokane Historical, A public history project at Eastern Washington University
• Spokane Community Indicators