 |
 |
Gecemiz.az |  |
 |
Valyuta birliyi (ing. Currency union) — bir neçə ölkənin öz milli valyutalarını birləşdirərək, vahid bir valyutanın istifadəsinə qərar verdiyi iqtisadi və siyasi bir sistemdir. Bu sistemin əsas məqsədi iqtisadi inteqrasiyanı artırmaq, ticarət maneələrini aradan qaldırmaq və iqtisadi sabitliyi təmin etməkdir.[1] Valyuta birliyi çərçivəsində iştirak edən ölkələr bir-birinin valyutalarını qəbul edir və bu, qlobal ticarətdə qarşılıqlı etimadın möhkəmlənməsinə səbəb olur. Məsələn, Avrozona daxilində bir neçə Avropa ölkəsi Avro (EUR) adlı vahid valyutadan istifadə edir.[2]
Valyuta birliyi, iqtisadi sabitlik və qiymət sabitliyini təmin etmək məqsədilə maliyyə siyasətini və ticarət münasibətlərini tənzimləyir. Bu birliyin yaranması ölkələr arasında maliyyə məsələlərində koordinasiyanı artırır və potensial valyuta devalvasiyalarının qarşısını alır. Lakin, valyuta birliyinin mənfi tərəfi də vardır:[3] iştirakçı ölkələr milli valyuta siyasətini idarə etməkdə azadlıqdan məhrum olurlar, çünki valyuta birliyi daxilində olan ölkələr vahid bir pul siyasətinə tabedir. Bu, iqtisadi böhranlar zamanı hər bir ölkənin fərdi siyasətlərini tətbiq etməsini çətinləşdirə bilər.[4]
Valyuta birliyi üç əsas növə ayrılır, hər biri müxtəlif səviyyələrdə iqtisadi inteqrasiya və maliyyə siyasətinin koordinasiyasını nəzərdə tutur. Bu üç növ aşağıdakılardır:[5][6]
Bu üç növ valyuta birliyi, ölkələr arasında iqtisadi əlaqələri gücləndirərək ticarət maneələrini azaldır və bazarda daha geniş sabitlik təmin edir, lakin hər birinin özünə məxsus iqtisadi riskləri və üstünlükləri vardır.
Bir ölkədə yeni valyutanın tətbiqi həmişə mübahisəli mövzudur, çünki onun həm üstünlükləri, həm də mənfi cəhətləri çoxdur. Yeni valyutanın biznes və fiziki şəxslərə müxtəlif təsirləri var ki, bu da valyuta birliklərinin faydalılığına daha çox baxış bucağı yaradır. Nəticədə, hökumət qurumları yeni valyutanı tətbiq etməyə çalışarkən, məsələn, valyuta ittifaqına daxil olaraq tez-tez mübarizə aparırlar.[9][10]
 |
 |
GECEMIZ.AZ |  |
 |
|
